کابل افشان چیست؟ ساختمان کابل چندرشته یا افشان از تعدادی سیم روکش دار تشکیل شده که به دور آنها روکشی از جنس PVC ، لاستیکی قرار گرفته است. رسانای داخلی کابل افشان از جنس مس (cu) می باشد. کابل های افشان مسی به دو شکل کابل گرد و کابل تخت تولید می گردند. کابل گرد جهت مصارف عمومی و روشنایی ، الکتروموتور ها و تابلوهای برق استفاده شده و نوع تخت آن در دستگاه هایی که قسمت های متحرک دارند قابل استفاده است. کابل ها را از نظر سختی و انعطاف آنها به دو دسته کابل افشان و کابل نیمه افشان یا خشک تقسیم می کنند. یکی از کاربردهایی که کابل های افشان تخت دارند در بالابر و آسانسور می باشد که به آن تراول کابل (Travel Cable) گفته می شود. کابل های گرد افشان که جهت اتصال برق به مصرف کننده هایی نظیر الکتروموتور ها ، هیتر ها ، لامپ های روشنایی به کار می روند در سایز های 0.5 میلیمتر مربع الی 300 میلیمتر مربع تولید می گردند. دسته دیگر از کابل های افشان یا کابل های رشته ای جهت ارسال فرامین کنترل به ادوات و تجهیزات کنترل و ابزار دقیق به کار می روند. این کابل ها در تعداد رشته های 33 الی 60 رشته و به صورت شیلد دار و بدون شیلد تولید می شوند.
کابل افشان یکی از انواع کابل‌های برقی است که به دلیل پروسه پیچیده‌تر تولید و نیز شکل طراحی، از سایر انواع کابل یعنی کابل مفتولی خشک قیمت بالاتری دارد. قدرت انعطاف یکی از عوامل مهم در استفاده از سیم‌ها در کاربردهای کوتاه‌برد یا بلند‌برد است. در برخی کاربردها مانند سیستم‌های صوتی و تصویری خصوصا در خودروها، سیم‌کشی ساختمان یا تابلوهای فرمان و مسیرهای پرپیچ‌وخم نیاز به استفاده از کابل‌های منعطف با قدرت رسانایی بالا است.
کابل‌های افشان که در زبان انگلیسی با نام Multi-Conductor شناخته می‌شوند، دسته‌ای مستقل از کابل‌های رشته‌ای هستند که در هر یک از آنها حداقل 2 رشته (معمولا بیش از 2 رشته) هادی در یک پوسته قرار گرفته است. بسته به پیکربندی و مدل کابل، کابل‌های یادشده می‌توانند حداکثر تا 60 رشته هادی مجزا درون خود جای دهند. هادی‌های جامد و تک‌لایی در چنین ساختاری به هم پیچیده می‌شوند. در یک تعریف کلی، می‌توانیم یک کابل با قابلیت انعطاف بالا با چندین هادی از جنس مس را یکی از کابل‌های افشان به حساب بیاوریم. همچنین اگر به کاربردهای نوع ذکرشده از کابل‌ها توجه کنیم، متوجه می‌شویم که این کابل انتخابی ایده‌آل برای کاربردهای برد و اندازه کوتاه است.
کابل افشان با وجود انعطاف پذیری، شکننده نیست و علاوه بر این و با توجه به محدوده ولتاژ قابل تحمل ۳۰۰ تا ۵۰۰ ولت برای مصارف خانگی بسیار مناسب است. به طور کلی کابل افشان در دو نوع تخت و گرد تولید می شود که هر کدام کاربرد خاص خود را دارد.در چنین کاربردهایی استفاده از کابل‌های سخت مانند کابل مفتولی، نمی‌تواند نیاز فنی را به شکل مناسب برآورده کند. بنابراین در این کاربردها باید از کابل‌های نرم‌تر با قابلیت رسانایی بیشتر استفاده شود. کابل‌های افشان دقیقا در چنین کاربردهایی استفاده می‌شوند. در این مطلب قصد داریم تا مشخصات فنی این نوع کابل را به همراه کاربردها، قیمت و نحوه خرید بدون واسطه آن بیان کنیم.
تفاوت کابل افشان و کابل نیمه افشان یا خشک
مهم ترین و حتی اصلی ترین تفاوت کابل افشان و کابل نیمه افشان یا خشک، انعطاف پذیری این دو کابل است. در کابل افشان با توجه به ساختار رشته ای آن انعطاف پذیری بیشتری نسبت به کابل خشک دارد. تفاوت دیگر کابل افشان و کابل خشک و مفتولی را می توان اختلاف مقاومت اهمی این دو کابل در نظر گرفت که مقاومت اهمی در نمونه کابل هادی مفتولی کمی بیشتر از کابل افشان است. این مقاومت ها ناشی از پیچش رشته ها و طول کابل ها می باشد. همچنین اگر بخواهیم تفاوت کابل افشان و کابل خشک یا مفتولی را در برابر خوردگی بگوییم، با توجه به مشاهده عملکرد این دو کابل، کابل مفتولی مقاومت بیشتری را در برابر خوردگی دارد.
خرید کابل افشان با بهترین قیمت
براساس همین تفاوت ها، کاربرد کابل افشان و کابل خشک نیز با هم متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال کابل افشان به علت انعطاف پذیری بیشتر، می تواند عملکرد بهتری برای ماشین آلات و تابلوهای فرمان داشته باشد ولی با توجه به مقاومت کمتر کابل خشک و مفتولی، استفاده از این نوع کابل در سطح مقطع های بزرگتر، ارجحیت دارد. استفاده از کابل های مفتولی به علت رشته های کمتر و یک رشته ای بودن هادی آن، احتمال اتصالی را بیشتر کاهش می دهد. کابل های افشان با توجه به خاصیت شکل پذیری، نمی شکنند. هزینه تمام شده برای کابل مفتولی کمتر از کابل افشانی است. در نتیجه قیمت کابل خشک یا مفتولی به نسبت کمتر از قیمت کابل افشان خواهد بود.
خوشبختانه در سال های اخیر تجدید نظر های دقیقی در فرایند تولید و عرضه سیم ها و کابل ها در داخل کشور صورت گرفته است و تولید کنندگان در تلاشند که آخرین استانداردهای بین المللی و نظارت های کیفی را در تولیدات خود اعمال نمایند. همین مساله سبب شده است تا فضای رقابتی تنگاتنگی میان برخی محصولات درجه یک داخلی به وجود آید. از این دسته ، سیم و کابل همدان و صنایع الکتریکی افشارنژاد(خراسان) را می توان نام برد. این دو برند همواره با کیفیت ترین سیم و کابل ایرانی را تولید کرده اند و طبیعتا قیمت سیم و کابل همدان و افشارنژاد نسبت به باقی برندها بیشتر است. اما باتوجه به کیفیت این محصولات پیشنهاد اول یوتاب صنعت به خریداران سیم و کابل، یکی از این دو برند خواهد بود. با خرید سیم و کابل با کیفیت از دو برند همدان و خراسان ، در همان نگاه اول متوجه کیفیت بالای این محصولات خواهید شد. اما با این وجود از کیفیت تولیدات دیگر نظیر سیم و کابل افق البرز ، سیم و کابل یزد ، سیم و کابل ابهر ، کرمان و برندهای دیگر نیز نباید غافل شد. اگر به دنبال خرید با قیمت مقرون به صرفه تر و کیفیت قابل قبول هستید می توانید از این برندها نیز سیم و کابل خود را خریداری نمایید و از کیفیت آنها نیز اطمینان داشته باشید. در هر وصرت اگر نیاز به مشاوره قبل از خرید کابل افشان دارید می توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.
تغییرات کمی و کیفی در بعضی کاربردها، کابل‌های ذکرشده را برای کاربردهایی همچون انتقال پیچیده برق، سیگنال‌های ارتباطی، کنترلی و دسترسی اطلاعات به‌عنوان یک انتخاب ایده‌آل مطرح می‌کند. با چنین اوصافی طبیعی است که قیمت کابل افشان از سایر انواع کابل بالاتر باشد. سه مورد از مشهورترین تغییراتی که لزوم استفاده از کابل ذکرشده را نمایان‌تر می‌کنند عبارتند از:
- کابل غیر پلنوم یا کابل بالابر، بین طبقات و نواحی غیر پلنوم ساختمان اجرا می‌شود. (به فضای خالی بالای سقف و زیر کفپوش پلنوم گفته می‌شود. کابل‌هایی که در چنین محیطی استفاده می‌شوند، باید در برابر آتش و حرارت مقاوم باشند.)
هر دو نوع کابل‌های پلنوم و غیرپلنوم نیاز به مقاومت کششی بالا دارند. زیرا این کابل‌ها ممکن است بین دریچه‌ها و قسمت‌های مختلف ساختمان اجرا شوند. یکی از دلایل نیاز کابل‌های یادشده به مقاومت کششی، آویزان‌شدن آنها از مناطق مختلف است. همچنین از آنجا که این کابل‌ها بیشتر در کارهای عمودی استفاده می‌شوند، رساناهای فیزیکی قوی‌تری و تقویت‌کننده‌های اضافی دارند.
- کابل‌های پلنومی که از سیستم‌های تهویه مطبوع و محیط‌های پلنومی ساختمان‌ها عبور می‌کنند، سیستم درجه‌بندی مخصوصی دارند. کابل افشان برای مقاومت در برابر دما و درجه حرارت بالا، به عایق‌بندی منحصر به فرد نیاز دارد. برای این منظور در روکش کابل از مواد PVC یا FEP ضددود استفاده می‌شود.
- کابل‌های ارتباطی مانند تلفن و شبکه نیز معمولا در محیط‌های پلنومی ساختمان اجرا می‌شوند. به همین دلیل است که این کابل‌ها کاملا مستعد ایجاد آتش‌سوزی هستند.
کابل محافظ دارای یک لایه رسانای مشترک در زیر پوشش خود است که در واقع باعث ایجاد حالتی شبیه به قفس فارادی می‌شود. می‌توان گفت که مشابه با قفس فارادی در این حالت یک سپر الکترومغناطیسی ایجاد می‌شود که باعث حفظ وضوح سیگنال، کاهش نویز و کاهش تابش الکترومغناطیس می شود.
مواد اولیه هادی مشترک
رشته‌های هادی در کابل‌های افشان می‌توانند از الکترولیت، فلزات، پلاسما، گرافیت، پلیمرهای رسانا، ابررساناها و نیمه‌هادی‌ها ساخته شوند. فلزات اصلی در ساخت رشته کابل‌های افشان عبارتند از:
- مس؛ شناخته‌شده‌ترین و قدرتمندترین فلز برای هادی با قدرت رسانایی بسیار بالا
- مس آنیل‌شده؛ ماده استاندارد بین‌المللی رسانای الکتریکی
- نقره؛ رسانایی فوق العاده بالا اما قیمت بسیار بالا
- آلومینیوم؛ یک هادی اقتصادی و کم‌هزینه برای توزیع ولتاژ پایین و انتقال ولتاژ بالا
- فولاد؛ برای افزایش سطح رسانایی، با مس یا آلومینیوم پوشانده می‌شود
نکته مهم در مورد جنس هادی‌ها، رواج استفاده از مس خصوصا در کابل‌های افشان است. امروزه مس بزرگ‌ترین و اصلی‌ترین هادی مورد استفاده در انواع سیم‌ها و کابل‌های چندرشته‌ای است. علت این امر رسانایی فوق‌العاده بالای آن در کنار صرفه اقتصادی قیمتی آن نسبت به رسانایی و قیمت سایر فلزات است.
